اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) علائم و نحوه درمان
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) علائم و نحوه درمان
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) چیست؟ در زندگی روزمره ممکن است با حوادث طاقت فرسا، ترسناک و خارج از کنترل رو به رو شوید. اختلالات هیجانی که بعد از حملات و جراحت جسمانی (به خصوص تجاوز)، تصادف، حوادث طبیعی یا فقدان و سوگ ناگهانی عزیزان تجربه می کنید. به آن ها اختلال استرس پس از ضربه گفته می شود.
البته همه افراد در این شرایط مشابه ممکن است با اختلال استرس پس از سانحه رو به رو نشوند، در صورتی که فشار روانی به وجود آمده از این اتفاقات بیش از اندازه باشد و نتوانید به خوبی با آن ها مقابله کنید این آسیب پدید می آید.
پیامدهایی که به خاطر این اختلال به وجود می آید آنقدر جدی هستند که سازگاری اجتماعی و عملکردی تان را با اختلالاتی رو به رو می کند در نتیجه تشخیص به موقع و درمان بیماری کمک می کند تا هر چه سریع تر به روند عادی زندگی تان برگردید.
در ادامه این مقاله به بررسی استرس پس از آسیب، علائم، علل و راهکارهای درمانی آن می پردازیم.
اختلال استرس پس از سانحه PTSD
در صورتی که حوادث آسیب زننده ای را تجربه می کنید احساسات ناراحت کننده عمیقی به سراغ شما می آید و در این شرایط اگر راهکاری برای رو به رو شدن با این احساسات نداشته باشید ممکن است تاثیرات منفی درازمدتی به صورت اختلال استرس پس از آسیب بر جای بگذارد.
استرس پس از سانحه یک نوع اختلال روانی می باشد که به خاطر عوامل استرس زا به وجود می آید.
گاهی ممکن است شما به خاطر بروز حادثه یا دیدن صحنه ای یک عارضه روحی دردناکی را تجربه کنید و تا مدتی دچار مشکلاتی شوید و با گذشت زمان کم کم سلامتی خودتان را به دست آورید اما در برخی از اوقات عارضه های دردناک بیش از یک ماه طول می کشد که ممکن است شما را با این اختلال رو به رو کند.
هم چنین عوامل و سوانح استرس زا به گونه های مختلفی به وجود می آید که مهم ترین آن ها عبارت اند از:
- شخص رویداد استرس زا را به طور مستقیم تجربه می کند.
- فرد رویداد استرس زایی که برای دیگران به وجود آمده است را به طور مستقیم مشاهده می کند.
- شخص از رویداد آسیب زا و استرس زایی که برای یکی از اعضای خانواده یا دوستان نزدیکش ایجاد شده است آگاه می شود.
- قربانی بارها یا به شدت در معرض جزئیات ناراحت کننده رویدادهای آسیب زا قرار می گیرد، به عنوان مثال نخستین کسانی که به محل حادثه می روند دچار این اختلال ها می شوند به عنوان مثال کسانی که جنازه ها و بقای انسانی را جمع آوری می کنند.
علائم استرس پس از سانحه
به طور کلی علائم این اختلال به 4 دسته تقسیم می شوند که می توان به مواردی مانند خاطرات سرزده، پرهیز از سانحه، تغییرات منفی در حالات و افکار و تغییر در واکنش های فیزیکی و احساسی اشاره نمود.
فردی که دچار آسیب استرس بعد از سانحه می شود در بسیاری از موارد علائم استرس را به صورت زیر تجربه می کند:
- نفوذ افکار یا خاطرات تکراری، مزاحم و ناخواسته مربوط به رویداد آسیب زا
- کابوس های تکراری و آزاردهنده که در آن ها، محتوا یا احساسات موجود در رویا با رویدادهای آسیب زا در ارتباط هستند.
- واکنش هایی مانند فلش بک یا تجدید خاطره، که در آن ها فرد طوری احساس یا عمل می کند که انگار رویدادهای آسیب زا دوباره در حال رخ دادن هستند.
- شخص از خاطرات، افکار یا احساساتی که به طور مستقیم و غیرمستقیم با رویدادهای آسیب زا در ارتباط هستند اجتناب می کند.
- بیمار همیشه در حالت هیجانات منفی مانند ترس، وحشت، خشم، احساس عذاب وجدان و احساس گناه قرار دارد.
- از علاقه فرد به کارهای مهم زندگی یا میزان مشارکتش در آن ها به شدت کاسته شده است.
- شخص زودرنج است و ناگهان با کوچکترین تحریکی از خشم منفجر می شود.
- بی احتیاطی، رفتارهای پر خطر و خود تخریب گر در قربانی دیده می شود.
عوارض موثر در بروز اختلال استرس پس از سانحه
اختلال استرس پس از ضربه، آسیب روانی می باشد که یک موقعیت یا اتفاق آشکار ساز برای آن وجود دارد، یعنی فرد زمانی که با مشکلی رو به رو می شود و ضربه روحی را تحمل می کند به این اختلال مبتلا می شود، برخی از افراد در شرایط مشابه سازگاری و انعطاف بیشتری دارند.
در مباحث سبب شناسی اختلال استرس پس از آسیب، مباحثی مانند زیست شناختی، اجتماعی و روان شناختی کاربرد دارد، مواردی مانند سابقه خانوادگی اضطراب باعث آسیب پذیری فرد از نظر زیست شناسی می شود.
بی ثباتی هایی که در محیط خانواده به وجود می آید این باور را در شما ایجاد می کند که دنیای جای خطرناک و غیر قابل کنترلی می باشد که باعث بروز این اختلال می شود و در به وجود آمدن این اختلال موثر است.
در سطح اجتماعی باید به دریافت حمایت اجتماعی از طرف خانواده، دوستان و دیگران ارگان های اجتماعی بپردازید و این موارد نقش عامل محافظتی هستند در نتیجه عدم دریافت حمایت کافی باعث به وجود آمدن اختلالاتی در فرد می شود.
در زمینه روان شناختی عامل فشار یا همان استرسورها می تواند نقش تعیین کننده ای داشته باشند، در کنار این مسئله پژوهشگران اعلام کرده اند که تجربیات آسیب زا می تواند تغییراتی در مغز فرد ایجاد کند و در قسمت هیپوکامپ که مسئول تحکیم بخشیدن به حافظه است این اتفاق رخ می دهد.
اختلالات همایند با اختلال استرس پس از آسیب
اختلال استرس پس از ضربه در صورتی که مورد درمان قرار نگیرد به اختلالی مزمن تبدیل می شود که با آسیب های زیادی از جمله آسیب های روانی مانند افسردگی، اختلالات اضطرابی دیگر و سوء مصرف مواد و غیره همراه می باشد.
این اختلال شبیه اختلال استرس حاد می باشد به جز این که علائم اختلال استرس حاد زودتر از PTSD و در ظرف چهار هفته پس از واقعه پیدا می شود و به مدت 2 روز یا چهار روز طول می کشد، در صورتی که علائم این اختلال پس از 4 هفته طول بکشد تشخیص اختلال پس از سانحه داده می شود.
درمان اختلال استرس پس از سانحه
برای درمان استرس پس از سانحه می توان از روش های دارودرمانی و روان درمانی استفاده کرد، در این شرایط مشاوره کنترل استرس به شما کمک می کند تا بهترین روش درمانی را در پیش بگیرید، در ادامه این مقاله به توضیح رایج ترین درمان ها می پردازیم و آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم.
دارو درمانی
گروهی از داروهای ضد افسردگی که برای درمان اختلال استرس پس از سانحه مورد استفاده قرار می گیرد شامل مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRlS) نظیر سرترالین و پاروکستین می باشد که به دلیل کارایی بیشتر، قابل تحمل بودن و بی خطر بودنشان مورد استفاده قرار می گیرد.